در آغاز این درس، باید به یک نکتهی مهم اشاره کنیم: حسادت – که در عنوان این درس به کار رفته – در گفتگوهای ما دو کاربرد کاملاً متفاوت دارد.
یکی از کاربردهای حسادت، اشاره به احساسی منفی است که در یک فرد، نسبت به فرد دیگر، به علت جایگاه و موقعیت و داشتهها، شکل میگیرد (مثلاً وقتی شما نسبت به دوست خود، به خاطر خانهی خوب، رابطهی عاطفی خوب، ثروت زیاد، موقعیت شغلی جذاب، یا هر داشتهی دیگری حسادت میکنید).
این شکل حسادت، بین دو نفر شکل میگیرد.
اما شکل دیگری از حسادت – که مد نظر ما در این درس است – میان سه نفر شکل میگیرد: به این معنا که یک نفر با فردی رابطهای دارد و وقتی احساس میکند طرف مقابل او، به فرد سومی توجه دارد یا علاقهمند است، نسبت به آن فرد سوم احساس حسادت میکند.
از آنجا که درس حاضر دربارهی این شکل از حسادت است، ما هر دو تعبیر حسادت و حسادت در رابطه عاطفی را به یک معنا بهکار میبریم و در این درس، حسادت را به معنای نخست آن بهکار نمیبریم.
در زبان انگلیسی دانشگاهی، دو واژهی Envy (حسادت به فرد دیگری) و Jealousy (حسادت در رابطهی عاطفی) تا حد خوبی این دو مفهوم را تفکیک کردهاند.
در زبان عربی هم حسد و غیرت به همین تفکیک اشاره دارند.
اما در فارسی، اغلب ما برای این دو مفهوم، یک واژه را بهکار میبریم. غیرت هم، با وجودی که در فارسی به کار میرود، دارای بار معنایی متفاوتی است.
تعریف حسادت چیست؟
با وجودی که همهی ما کمابیش مفهوم حسادت را درک میکنیم، اما برای اینکه بتوانیم دقیقتر دربارهی آن صحبت کنیم، لازم است تعریف دقیقی از حسادت داشته باشیم. یکی از افرادی که در زمینهی حسادت مطالعات فراوان و معتبری انجام داده، کریستین هریس (Christine Harris) است. او حسادت را چنین تعریف میکند (+):
وقتی فردی چنین ادراک کند که برخی از جنبهها یا کلِ رابطهی مهمی که با فرد دیگری دارد، به واسطهی فرد سومی در معرض تهدید است، احساس حسادت در او برانگیخته میشود.
کلمهی ادراک در این تعریف، بسیار کلیدی است. به این معنا که حسادت الزاماً در اثر اتفاقاتهای واقعی برانگیخته نمیشود، بلکه صرفاً همین که ما چنین حس کنیم که میتواند تهدیدی وجود داشته باشد، حسادت در ما برانگیخته میشود.
حسادت یک حس طبیعی است
نباید فکر کنیم که همهی شکلهای حسادت، نامطلوب و مخرب هستند. انسانها به صورت غریزی برای حفظ داشتههای خود تلاش کرده و میکوشند داشتههایشان را در برابر هر تهدیدی حفظ کنند.
طبیعی است رابطه عاطفی نیز به عنوان یکی از داشتههای ارزشمند هر یک از ما، مشمول این قاعده قرار میگیرند و اگر احساس کنیم این دارایی در معرض تهدید است، احساسات ناخوشایندی در ما بروز پیدا میکنند.
به همین علت، حد متعارفِ حسادت میان خواهر و برادرها را (وقتی به یک اندازه مورد توجه والدین قرار نمیگیرند) به عنوان نشانههای یک بیماری در نظر نمیگیریم.
حسادت فرزندان به نوزاد تازه متولد شده و حتی حسادت به یک وسیله و شیء که بخشی از توجه اعضای خانواده را به خود اختصاص داده، تجربهای بسیار شناختهشده و طبیعی است (+).
اما وقتی سن ما بالاتر میرود و قدرت فکر و تحلیل کردنمان پیچیدهتر میشود، حسادت هم، مصداقهای پیچیدهتری پیدا میکند.
اگر دو نفر از دوستانتان را با هم آشنا کرده باشید و آن دو با یکدیگر رابطهی صمیمی ایجاد کنند و به تدریج، رابطهی شما با یکی از آنها ضعیف شود، ممکن است حسی ناخوشایند را تجربه کنید.
این هم نمونهی دیگری از حسادت است که تقریباً همهی ما آن را تجربه کردهایم.
ابعاد مختلف حسادت در رابطه عاطفی
رالف و مورین اربر (Erber) حسادت در رابطهی عاطفی را به سه بخش تقسیم میکنند. این تقسیمبندی، تشخیص و تحلیل حسادت و مدیریت آن را برای ما سادهتر میکند (+):
محدودیت در دسترسی کامل به این درس
دوست عزیز.
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به این مطلب، به سایر بحثهایی هم که به حمایت اجتماعی مربوط هستند دسترسی پیدا میکنید. همچنین با فعال کردن اشتراک ویژه به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
تمرین و مشارکت در بحث
شما در مدیریت حسادت چه تجربههایی دارید که فکر میکنید میتواند برای دوستانتان مفید باشد؟
شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشتهاید.
برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند:
,
,
,
,
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری حمایت اجتماعی به شما پیشنهاد میکند:
سری مطالب حوزه
حمایت اجتماعی
برخی از سوالهای متداول درباره متمم
متمم چیست و چه میکند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
متمم مخففِ محل توسعه مهارتهای من است؛ یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهی درباره متمم مراجعه کنید.
چه درسهایی در متمم ارائه میشوند؟
ما برای هر یک از درسهای متمم، یک نقشه راه داریم که به یادگیری آن درس کمک میکند.
میتوانید با مراجعه به صفحه نقشه راه یادگیری، عنوان درسهای مختلف متمم را ببینید.
همچنین میتوانید دوره MBA متمم را ببینید.
هزینه ثبتنام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به چیزی در حدود نصف درسهای متمم دسترسی خواهید داشت.
پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به کاربر ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۲۷ هزار تومان)، فصلی (۷۰ هزار تومان)، نیمسال (۱۱۸ هزار تومان) و یکساله (۲۱۰ هزار تومان) بخرید.
برای اطلاعات بیشتر لطفاً به صفحهی ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایلهای صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با درج نام کاربری و ایمیل خود میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟