زرنگی این روزها به یکی از ویژگی‌های خوب تبدیل شده است که همه سعی می‌کنند به هر نحوی شده این ویژگی را بدست بیاورند, اصلاً وقتی می‌خواهند از شخصی تعریف کنند یکی از ویژگی‌هایی که زود تر از بقیه ویژگی‌ها به ذهن مردم می‌آید این است که فلانی خیلی آدم زرنگی است و می‌تواند در هر زمان و مکانی گلیم خود را از آب بیرون بکشد.اما زیرکی می‌تواند دو معنا داشته باشد: یکی اینکه گاهی زرنگی به هوش و استعداد افراد برای انجام کارهای زندگی گفته می‌شود یعنی از استعداد های زیادی برخوردار هستند که دست به هر کاری می زند می‌تواند آن کار را به نحو احسن به پایان برساند و گاهی هم در فکر بعضی‌ها به معنای رعایت نکردن حقوق دیگران و با نگاه کلی رعایت نکردن قانون است .
نمونه های زیادی را در پیرامون خود می‌توانیم برای قسم دوم پیدا کنیم که افراد با اینکه کارشان کاملاً خلاف قانون و اخلاق و عرف است باز به انجام دادن آن کار به چشم زرنگی نگاه می‌کنند :
1) دست به هر گناهی می‌زنند و فکر می‌کنند انجام گناهان مختلف زرنگی است :
(وَ تَری کَثیراً مِنْهُمْ یُسارِعُونَ فِی الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما کانُوا یَعْمَلُونَ : و بسیاری از آنان را می‌بینی که در گناه و تعدّی و حرام‌خواری خود شتاب می‌کنند. واقعاً چه اعمال بدی انجام می‌دادند.( المائدة : 62)
2)خود را بی دین و مذهب می‌خوانند و فکر می‌کنند زرنگ هستند :
(یا أَیُّهَا الرَّسُولُ لا یَحْزُنْکَ الَّذینَ یُسارِعُونَ فِی الْکُفْر:ای پیامبر، کسانی که در کفر شتاب می‌ورزند، تو را غمگین نسازند)( المائدة: 41)
3) با دشمنان هم دست می‌شوند و و خود را زرنگ می‌نامند :
(فَتَرَی الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ یُسارِعُونَ فیهِم: می‌بینی کسانی که در دل‌هایشان بیماری است، در [دوستی] با آنان (دشمنان)شتاب می‌ورزند. ( المائدة: 52)
4) در خرید و فروش کم فروشی و تقلب می‌کنند و به زرنگ بودن خودشان افتخار می‌کنند :
(وَ لا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیاءَهُمْ وَ لا تَعْثَوْا فِی الْأَرْضِ مُفْسِدینَ : و از ارزش اموال مردم مکاهید و در زمین سر به فساد برمدارید.( الشعراء : 183))
5) دروغ می‌گویند و فکر می‌کنند زرنگی به دروغ گفتن است .
6)ربا می‌دهند و ربا می‌خورند و افتخار می‌کنند که انسان زرنگی هستند :
(وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَوا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ وَ أَکْلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ: و [به سبب] ربا گرفتنشان - با آنکه از آن نهی شده بودند- و به ناروا مال مردم خوردنشان.( النساء: 161)
و بسیاری از کارهای دیگر که تا ساعت‌ها می‌توانیم ان‌ها را به شماره در بیاوریم ,اما به راستی اسم این کارها زرنگی است و به این آدم‌ها که به هر قیمتی می‌خواهند به اهداف خود برسند می‌شود گفت آدم زرنگ؟
این در حالی است که در تعالیم اسلامی هم یکی از مهم‌ترین ویژگی انسان‌های موفق زرنگ بود بیان شده است. اما زرنگ بودن معنا و مفهوم دیگری دارد که در ادامه بیان می‌شود .
در مطالعه نسخه‌هایی طلایی قرآن کریم در می‌یابیم که خداوند متعال وقتی ویژگی بندگان موفق و مؤمن خود را بیان می‌کند هیچ کدام از موارد بالا را جزء زرنگی‌های این افراد بیان نمی‌کند و بالعکس زرنگی انسان‌های موفق را در مسائل دیگر معرفی می‌کند .
انسان‌های موفق و بندگان ویژه خداوند متعال انسان‌های زیرک و زرنگی هستند اما زیرکی و زرنگی آن‌ها رنگ و بوی خاصی دارد و با زرنگی‌هایی که بعضاً در میان ما رواج دارد کاملاً فرق دارد .
1) زرنگ هستند اما در انجام کارهای خیر :
(أُولئِکَ یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَ هُمْ لَها سابِقُونَ : آنانند که در کارهای نیک شتاب می‌ورزند و آنانند که در انجام آن‌ها سبقت می‌جویند.( المؤمنون : 61)
2) زرنگ هستند اما در عبادت خداوند متعال :
ُ(إِنَّهُمْ کانُوا یُسارِعُونَ فِی الْخَیْراتِ وَ یَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ کانُوا لَنا خاشِعین:آنان در کارهای نیک شتاب می‌نمودند و ما را از روی رغبت و بیم می‌خواندند و در برابر ما فروتن بودند.(الأنبیاء : 90))
3) زرنگ هستند اما در فرار از صحنه گناه :
(وَ اسْتَبَقَا الْبابَ وَ قَدَّتْ قَمیصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَ أَلْفَیا سَیِّدَها لَدَی الْبابِ قالَتْ ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِکَ سُوءاً إِلاَّ أَنْ یُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلیم و آن دو به سوی در بر یکدیگر سبقت گرفتند، و [آن زن] پیراهن او را از پشت بدرید و در آستانه در آقای آن زن را یافتند. زن گفت: «کیفر کسی که قصد بد به خانواده تو کرده چیست؟ جز اینکه زندانی یا [دچار] عذابی دردناک شود.( یوسف : 25)
آری در وقتی که شاید عده ای انجام گناه را یک افتخار برای خود بدانند و آن را یک نوع زرنگی معرفی کنند این بندگان زرنگی را در آن می‌بینند که هر چه سریع‌تر از صحنه گناه و فساد دور شوند و برای دور شدن از این صحنه همه سعی و تلاش خود را بکار می‌گیرند .
این سؤال که( زرنگ‌ترین مردم چه کسانی هستند)در طول تاریخ یکی از مهم‌ترین سؤالاتی بوده است که بارها از حضرات معصومین پرسیده شده است و امامان معصوم نیز در مواقع مختلف به بیان صفات و ویژگی‌های انسان‌های زرنگ و زیرک پرداخته‌اند .
زرنگ‌ترین مردم از منظر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)برای مثال همین سؤال را از وجود مبارک رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) کردند که به نظر شما زیرک‌ترین مردم چه کسی است و حضرت در پاسخ فرمودند:
(زیرک‌ترین زیرکان کسی است که از نفس خود حساب بکشد و برای پس از مرگ کار کند و احمق‌ترین مردم کسی است که خود را پیرو نفس خویش گرداند و از خدا هم آرزوها داشته باشد.) (بحارالانوار، ج 77، ص 115)
همچنین امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در بیان معنای زیرکی این گونه می‌فرمایند :(زیرک کسی است که امروز او از دیروزش بهتر باشد و نکوهش را از خود باز دارد )(غررالحکم: 11139)
خلاصه کلام اینکه زرنگی یکی از بارزترین ویژگی‌های انسان‌های موفق است, حال انتخاب با شما است که کدام گروه از زرنگی‌ها را انتخاب کنید: زرنگی‌هایی که می‌تواند انسان را تو اوج بالا ببرد و یا زرنگی‌هایی که باعث می‌شود انسان به ته دره سقوط کند .به گفته کارشناسان: زرنگ بازی انسان را از محدوده انسانیت دور می سازد، در حالیکه زرنگ بودن موجب تفکر نقادانه در فرد می گردد.
وبلاگ کوثر نور