کتاب آموزش سیاست در زندگی

معرفی کتاب آموزش سیاسی - جلد 1

آموزش سیاسی - جلد 1: مبانی علم سیاست، اندیشه سیاسی جامعه شناسی سیاسی، مسائل جهان سوم

دانشجویان ایرانی هنگام شرکت در آزمون‌های دانشگاهی علوم اجتماعی به‌ویژه تاریخ و علوم سیاسی، معمولا با معضلی بزرگ مواجه می‌شوند: برخی کتاب‌هایی که به عنوان منبع امتحان خوانده‌اند، حاوی جهت‌گیری‌های ایدئولوژیک هستند و با وجود اینکه مطالب زیاد و بعضا ذی‌قیمتی به دانشجو می‌آموزند، شرکت‌کنندگان آزمون‌ها را هنگام پاسخ دادن به پرسش‌ها سر دو راهی قرار می‌دهند. این وضع در مورد مقاطع حساس تاریخی و سیاسی بیشتر دیده می‌شود.

برخی نمونه‌ها عبارتند از: چند دستگی‌های دوران مشروطه‌خواهی و تحولات پس از آنکه به فروپاشی سلسله قاجار و روی کار آمدن سلسله پهلوی انجامید، ماجرای کشف حجاب، علت اشغال ایران در شهریور 20، تقابل گروه‌های سه‌گانه مذهبی و مارکسیست و ملی‌گرا در دهه 20، ریشه‌های اختلاف دکتر محمد مصدق و آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی، تاثیر این اختلاف بر شکل‌گیری کودتای 28 مرداد، اصلاحات ارضی و موضع روحانیت، برنامه‌های عمرانی شاه و تاثیر آن بر فروپاشی رژیم پهلوی و نظایر اینها. اینگونه مسائل نوعا خصلت دوگانه تاریخی- سیاسی دارند و لاجرم «مورد داوری قرار می‌گیرند» و همین داوری که ظاهرا از آن گریزی نیست، پرسش‌های آزمون‌ها را دووجهی می‌کند و بعضا پرسش‌ها دارای گزینه‌هایی هستند که ممکن است بیش از یکی از آنها درست باشد. دانشجویی که تاریخ سیاسی را به یکی از روایت‌های صادق زیبا کلام، جلال‌الدین مدنی، یرواند آبراهامیان و علیرضا ازغندی خوانده باشد، لاجرم گزینه مورد نظرِ همان روایت را درست می‌انگارد و چه بسا منظور طراح سوال چیز دیگری باشد.

این وضع در مورد حوزه‌های دیگر علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، شکل تلطیف شده‌تری دارد و موارد اختلافی کمتر است؛ اما در همین بخش‌های کم مرافعه نیز اختلاف‌هایی جدی میان صاحب‌نظران وجود دارد. مثلا در حوزه فلسفه سیاست، یکی افلاطون را نمونه اعلای فضیلت سیاسی و مبدع نظریاتی درباب جامعه عادلانه می‌انگارد و دیگری او را خیال پردازی می‌داند که بنیان‌های توتالیتاریانیسم را ریخته و توجیه گر قدرتِ بی‌حصر حاکمان است. در حوزه روابط بین‌الملل نیز نویسنده و محققی، فروپاشی اتحاد شوروی را نتیجه ستیزه این رژیم با جهان آزاد و اعمال دیکتاتوری می‌داند، دیگری فروپاشی را به دسیسه امپریالیسم آمریکا نسبت می‌دهد و سومی فقدان ایمان مذهبی را عامل این فروپاشی می‌داند....

فهرست مطالب

منابع مورد استفاده در جلد اول
پیش‌گفتار ناشر
بخش اول: مبانی علم سیاست
فصل 1: سیاست چیست؟
فصل 2: مفاهیم اساسی در علم سیاست
قدرت
نفوذ
اقتدار
مشروعیت
ایدئولوژی
جنگ
فصل 3: دولت
تکوین دولت در اروپا
دولتهای ملی و چند ملیتی
مؤلفه‌های اساسی دولت
فصل 4: نهادها، نظام‌ها و فرایند‌های سیاسی
قانون اساسی
تفکیک قوا
مبارزه سیاسی
پنهان‌کاری
احزاب و مبارزه در رژیم
گروه‌های فشار یا نفوذ
فصل 5: مکاتب سیاسی
لیبرالیسم
مارکسیسم
سوسیالیسم
آنارشیسم
دیکتاتوری و توتالیتاریسم
محافظه‌کاری
فصل 6: دگرگونی سیاسی
نوسازی
جامعه‌پذیری سیاسی
منابع
نمایه
بخش دوم: اندیشه سیاسی در غرب و اسلام
مقدمه
فصل1: اندیشه سیاسی در یونان باستان
هراکلیت
افلاطون
ارسطو
رواقیون، شکاکین و کلبیون
فصل2: اندیشمندان سیاسی قرون وسطی و رنوسانس
تفکرات اصحاب کلیسا
اندیشه سیاسی در دوره نوزایی
فصل3: مکاتب سیاسی قرون 18 و 19
فایده‌گرایان
ایده‌آلیسم آلمانی
پوزیتیویسم
فصل 4: اندیشه سیاسی قرن بیستم
دموکراسی
لیبرالیسم
سوسیالیسم
مارکسیسم
مکتب فرانکفورت
محافظه‌کاری
نخبه‌گرایی
کثرت‌گرایی
توتالیتاریانیسم
پراگماتیسم
آنارشیسم
تلفیقی‌ها
فمنیسم
پستمدرنیسم
فصل 5: اندیشه سیاسی در اسلام و ایران
اندیشه سیاسی اهل سنت
اندیشه سیاسی شیعیان
خوارج
مرجئه
زیدیه
اسماعیلیه
شریعت‌نامه‌نویسان
سیاست‌نامه‌نویسان
فلسفه‌نامه‌نویسان
اندیشه سیاسی اسلامی معاصر
منابع
نمایه
بخش سوم: جامعه‌شناسی سیاسی
جامعه‌شناسی سیاسی چیست؟
فصل1: نظریه‌های جامعه‌شناسی سیاسی
نظریه‌های کلاسیک
نظریه‌های جدید
فصل2: قدرت، دولت و نظام سیاسی
نظام سیاسی
دولت
رژیم سیاسی
احزاب و نظام حزبی
فصل3: جامعه و سیاست
رابطه جامعه و سیاست
عوامل تاثیرگذار بر زندگی سیاسی
جامعه مدنی
جامعه توده‌ای
شکاف‌های اجتماعی
فصل 4: قدرت سیاسی و نیروهای اجتماعی
طبقات اجتماعی
گروه‌های اجتماعی
فصل5: حوزه‌های کنش جامعه و سیاست
ادغام سیاسی
گزینش سیاسی
افکار عمومی
فصل 6: دگرگونی اجتماعی
دگرگونی‌های تدریجی
انقلاب
فصل 7: جامعه‌شناسی سیاسی ایران
بنیان‌های نظری تحلیل‌های جامعه‌شناختی ایران
دولت مطلقه در ایران
دولت رانتیر در ایران
جامعه مدنی و فرهنگ سیاسی در ایران
طبقات در ایران
کشمکش‌های سیاسی در ایران
نمایه
بخش چهارم: مسائل سیاسی و اقتصادی  جهان سوم
جهان سوم چیست؟
فصل1: نظریه‌های توسعه و توسعه نیافتگی
نظریات توسعه
مکتب نوسازی
نظریات توسعه نیافتگی
مکتب اکلا
نئومارکسیسم
مکتب وابستگی کلاسیک
مکتب وابستگی جدید
مکتب نظام جهانی
ایدئولوژی‌های جدید توسعه
فصل 2: امپریالیسم و نظریه‌های امپریالیستی
نظریه‌های کلاسیک سیاسی
نظریه‌های اقتصادی کلاسیک
نظریه‌های کلاسیک مارکسیستی
تفاسیر جدید امپریالیسم
نظریه‌های استعمار نو و توسعه نیافتگی
فصل 3: بررسی ساختاری مسائل جهان سوم
مشکلات ساختاری جهان سوم
فقر
فرهنگ توسعه
فصل 4: جهان سوم و اقتصاد جهانی
سرمایه‌های خارجی در جهان سوم
شرکت‌ها فراملیتی
فصل 5: جهانی‌شدن و جهان سوم
جهانی‌شدن و تجدید ساختار سرمایه‌داری
جنبه‌های گوناگون جهانی شدن
فصل 6: توسعه در ایران
منابع
نمایه