شکست عاطفی چیست؟ دلبستگی شدیدی که با هجران دائمی همراه باشد یا تصمیم یکطرفه برای قطع رابطه است.
شکست عاطفی چیست؟
تعاریف دیگری هم برای شیکت عاطفی مطرح می کنند:
شکست عاطفی (emotional breakdown) یک حالت سرخوردگی و حقارت مداوم هست که برای شخص بعد از اینکه توسط معشوقش ترکش میکنه، به وجود می آد. شکست عاطفی یا شکست عشقی چی هست؟
جدایی همیشه برای آدم سخت و تلخه. به قول قدیمیا امان از جدایی. اگه این جدایی در اثر مرگ یه عزیز باشه، برای همه و مخصوصا اونایی که تجربش کردن قابل درکه. اما جدایی همیشه مردن نیست. بعضی جدایی ها عاشقونه است. مثلا اگه یه جوون آینده دوست داشتنی خودشو با کسی متصور شده باشه، که حالا به هر دلیلی ازش جدا شده و تمایلی به ادامه دادن ارتباط عاطفی باش نداره، این شخص دچار شکست عاطفی می شه. همون شکست عشقی. گفتنش ساده است البته!
تعریف شکست عاطفی
شکست عاطفی چیست؟
از اصطلاح شکست عاطفی یا شکست عشقی، تعاریف گوناگونی کردن. اما به طور کلی می شه گفت، شکست عاطفی حالتایی از تحقیر شدگی و سرخوردگیه که بعد از طی مدت زمانی نیروگذاری روانی برای فرد مورد علاقه و بعد طرد شدن، فرد دچارش می شه.
شرایط سختی برای فرد پیش میاد که نیاز به مراقبت و درمان داره. حالتای خفیفش غم، اندوه و گوشه گیریه. هرچی شدت اینا بیشتر شه مشکلات بعدی رو هم در پی می آره.
گاهی پیش می آد که حالتای شکست عاطفی یا شکست عشقی منجر به نفرت می شن. این نفرت متناسب با میزان عشقی که تو رابطه خرج شده می تونه شدت پیدا کنه. معمولا حالات شکست عاطفی بین ۶ ماه تا یک سال ادامه پیدا می کنه.
ویژگی های اصلی شخص شکست خورده عاطفی
همه تو مساله شکست عشقی یه جور نیستن. ولی تو حالت هایی مشابهت هم دارن. مثلا:
احساس تحقیر شدگی، احساس سرخوردگی، بدبینی نسبت به جنس مخالف ، تغییرات هیجانی در فرد، از دست دادن انگیزه برای کار و فعالیت های روزمره، اختلال تو خواب و بیداری، از دست رفتن امید نسبت به آینده شغلی و تحصیلی، احساس اشتباه کردن و گناه، عدم دوست داشتن و حتی نفرت نسبت به خود، تمایل به انزوا و تنهایی و در موارد شدیدتر اقدام به خودکشی.
بعضیا به چند موردش دچار میشن، بعضیا هم به همش.
اهمیت و شیوع شکست عاطفی
عشق یکی از سازه های روانشناختیه که همیشه تو آثار نویسندگان بزرگ بوده. عشق رو می شه یه احساس شدید عاطفی دونست که نسبت به جنس مخالف ابراز می شه. این احساس از راه عملکردای خلاق ذهن روی روان شخص اثر می ذاره و اونو از وضعیت عادی خارج می کنه. عاشق ممکنه به عشقش برسه یا نرسه. می شه گفت به طور کلی نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن یکی از مهمترین و اساسی ترین نیازهای انسان در سراسر عمرشه.
به همین علته که یکی از شایع ترین و عمیق ترین تجربه های فقدان، تو از دست رفتن روابط عاطفی و عاشقانه اتفاق می افته. روانشناسا می گن از دست دادن موضوع عشق تو جوونی یکی از ضربه های بزرگیه که ممکنه برای شخص اتفاق بیفته. تو یه تحقیق وقتی از افراد خواستن که حوادث تلخ زندگیشون رو بگن، یکی از بیشترین مواردی که گفتن، شکستای عاطفی بود.
علل شکست عاطفی
همون چیزایی که باعث میشن یه رابطه محکم بمونه اگه دچار مشکل بشن اون رابطه خراب میشه. تربیت اولیه افراد توی این قضیه اهمیت داره.
تربیت پدر و مادر و تاثیر محیط توی همه مسایل بزرگسالی اثر دارن. تو شکست عشقی هم میشه ردپای تربیت پدر مادرا رو دید. ریشه خیلی مشکلات توی تربیت های اشتباه پدر مادراست. وقتی والدین به هر دلیلی نمی تونن عشق، توجه و محبت لازم رو نسبت به بچه هاشون داشته باشن، امکان اینکه بچه ها نتونن تو سنین بالاتر مهارتای لازم برای ایجاد و تداوم روابط عاطفی رو بلد بشن، وجود داره. به خصوص زمانی که امور محیطی، مثل جامعه همسالان هم این مهارت ها رو به شخص القا نکنن.
مکانیسم دفاعی در شکست عاطفی
فردی که دچار شکست عاطفی یا شکست عشقی می شه، برای کاهش دردها و آسیب ها سعی می کنه رفتارهایی نشون بده که به اونا مکانیسم دفاعی می گن. این رفتارها شامل انکار، دست کم گرفتن، عقل گرایی، خشم، جابجایی و برخورد هستن.
- انکار: تو این رفتار مشکلات پیش اومده رو انکار می کنه و خودشو از اونا دور نگه می داره.
- دست کم گرفتن: تو این حالت افراد سعی می کنن که اتفاق افتاده رو کوچک و کم اهمیت نشون بدن.
- عقل گرایی: تو این مکانیسم فرد سعی می کنه با مراجعه به عقلش از تمام نقاط قابل دفاع در مورد فروپاشی رابطه عاطفیش، دفاع عقلانی کنه و اونارو با منطق استدلال کنه. این مکانیسم در واقع فروپاشی بُعد احساسی ماجراست.
- خشم: فرد نمی تونه خشم خودش رو خالی یا پنهان کنه. ممکنه تهدید هم بکنه!
- جابجایی: فرد سعی می کنه به جای کسی که باش رابطه عاطفی داشته اشخاص و فعالیت های دیگه رو جایگزین کنه و از این طریق ذهن خودشو از مساله مورد نظر خالی کنه.
- برخورد کردن: در این حالت فرد سعی میکنه با شرایط پیش اومده مبارزه کنه و خودشو به نحوی نشون بده که هرگز آسیب ندیده.
خلاصه کلام
پذیرش شکست عاطفی و جستجوی علل مشکلات می تونه برای فرد راهگشا باشه و او رو در هدایت بهتر زندگی راهنمایی کنه. خودشناسی و استفاده از تجارب گذشته می تونه فرد رو به زندگی بهتری امیدوار کنه. بیاید با دقت و تلاش بیشتر زندگی رو زیبا و پر از آرامش کنیم.
مقالات خواندنی: