حریم شخصی یا حریم خصوصی یعنی یک فردفرد یا گروه بتواند خود یا اطلاعات مربوط به خود را مجزا کند و در نتیجه بتواند خود یا اطلاعاتش را با انتخاب خویش در برابر دیگران آشکار کند. مرزها و محتوای آنچه شخصی یا خصوصی قلمداد می‌شود در میان فرهنگ‌ها و اشخاص متفاوت است، اما تم اصلی آن‌ها مشترک است.[نیازمند منبع] فضای جسمانی و روانی تابع قوانین دولتی و بین‌المللی نیست و حدود آن را خود فرد مشخص می‌کند.
حریم شخصی گاه مربوط به ناشناس بودن، یعنی تمایل به گمنام یا دور ماندن از عرصه عمومی است. انواع مختلفی از حریم نظیر حریم شخصی مالی، حریم شخصی سلامتی، حریم شخصی برخط و حریم شخصی اطلاعاتی تعریف شده است. درجهٔ شخصی یا خصوصی بودن اطلاعات به این بستگی دارد که عموم مردم چگونه این اطلاعات را دریافت و با آن برخورد خواهند کرد؛ که خود موضوعی است که به نوبهٔ خود به شرایط زمانی و مکانی وابسته است. مفهوم حریم شخصی بر مفهوم امنیت نیز تأثیر می‌گذارد؛ برای مثال، از موضوع سوءاستفاده گرفته تا امنیت اطلاعات. حریم شخصی همچنین می‌تواند به معنای حق بر بدن باشد.
حق مصونیت از تعرضِ حکومت، شرکت‌ها، یا افراد به حریم شخصی در بسیاری از کشورها تحت عنوان قوانین حفظ حریم شخصی وجود دارد و، در برخی موارد، در قانون اساسی آن‌ها آمده‌است. البته تقریباً همه کشورها قوانینی دارند که به نوعی دایره حریم شخصی را محدود می‌کند؛ مثل قانون مربوط به مالیات، که معمولاً به اطلاعات مربوط به سود یا درآمد شخصی نیاز دارد. گاه ممکن است حریم شخصی فردی در تضاد با قوانین آزادی بیان باشد. گاه برخی قانون‌ها موجب افشای عمومیِ اطلاعاتی می‌شوند که در کشورها و فرهنگ‌های دیگر، خصوصی تلقی می‌شوند. حریم شخصی از منظر فرهنگی امری کاملاً نسبی است؛ یعنی به فرهنگ جامعه بستگی دارد که آن هم تحت تأثیر اقتصاد و فناوری است.[۱] گاه افراد اطلاعات شخصی خود را داوطلبانه افشا می‌کنند؛ مثلاً برای به‌دست‌آوردن منفعت، به‌منظور تبلیغات، هنگام شرکت در مسابقه‌ها و قرعه‌کشی‌ها، و غیره.[۲] افشای اطلاعات شخصی گاه منجر به سوءاستفاده از آن توسط دیگران و دزدی هویت می‌شود.
انواع حریم شخصی[ویرایش]
حریم شخصی در حوزه‌های مختلف معانی خاصی به خود می‌گیرد.[۳] هر فرد، شرکت، فرهنگ، یا کشور تعریف خاصی از حریم شخصی دارد.
حریم شخصی جسمانی[ویرایش]
حریم شخصی جسمانی را می‌توان جلوگیری از وارد شدن فردی مزاحم به خلوت فردی دیگر تعریف نمود.[۴]
حریم شخصی اطلاعاتی[ویرایش]
حریم شخصی اطلاعاتی یا داده‌ای (یا حفاظت داده‌ها)، رابطه‌ای است بین جمع‌آوری و توزیع داده‌ها، فناوری، انتظار عمومی از حریم شخصی و مسائل قانونی و سیاسی در ارتباط با آن‌ها است. نگرانی‌ها در مورد حریم شخصی هنگامی بروز می‌کند که جمع‌آوری و نگهداری دیجیتال یا غیردیجیتال داده‌ها و اطلاعاتی باعث شود فردی به‌صورت خاص شناسایی شود. ریشه و اساس مشکلات در زمینه حریم شخصی مربوط به افشاگری نامناسب و بدون کنترل داده‌های شخصی است. مشکلات حریم شخصی اطلاعاتی در حقیقت مربوط به منابع مختلف و متنوع موجود متشکل از داده‌ها و اطلاعات می‌باشد. از جمله این منابع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بایگانی پزشکی (بایگانی مختص اطلاعات سلامت فردی)
- بایگانی جرایم
- بایگانی جغرافیایی و محل زندگی
- نژاد و قومیت‌ها
- خدمات مبتنی بر موقعیت مکانی
- و موارد دیگر
چالش اصلی در حفظ حریم شخصی آنجایی مطرح می‌شود که در حین توزیع و به اشتراک‌گذاری داده‌های مختلف بتوان از حفاظت اطلاعاتی که شخص خاصی را بازمی‌شناساند، اطمینان حاصل کرد.[۳]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- تأثیر فناوری اطلاعات بر حریم خصوصی
- لایحه حمایت از حریم خصوصی
- فرمان هشت‌ماده‌ای سید روح‌الله خمینی برای حفظ و رعایت حریم خصوصی
- امنیت اطلاعات
- حقوق خصوصی
- اعتراض
- حقوق شهروندی
- آبرو
- کنشگری
- بازشناخت الگو
منابع[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Privacy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۱.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «A Classification of Privacy Techniques». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- «- سایت خبری تحلیلی تابناک - اخبار ایران و جهان». TABNAK. ۲۰۱۵-۱۱-۰۹. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۱۱-۰۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 | معنای واژهٔ «privacy» را در ویکی‌واژه ببینید. |
- “The Right to Private Property”، دانشنامه برخط فلسفه، (دانشگاه تنسی).
- Online Guide to Privacy Resources، مرکز اطلاعات حریم خصوصی الکترونیک