ویژگی که ما را از دیگر موجودات متمایز می کند، توانایی ما در کنترل محرک ها و بلوغ روانی ماست. بسیاری از ما قبل از عمل فکر می کنیم. اما این امر برای افرادی که مبتلا به اختلال کنترل تکانه هستند، زیاد راحت نیست. افراد مبتلا به این اختلال نمی توانند در مقابل اجبارها و محرک های بیرونی خود را کنترل کنند، حتی اگر این موارد باعث آسیب زدن به خود و دیگران شوند. اختلالات کنترل تکانه عبارتند از اعتیاد به الکل و مواد مخدر، اختلالات خوردن، قمار اجباری، توهمات جنسی و رفتارهایی شامل درگیری با اشیاء، درد و رنج، کندن موها به صورت وسواسی، سرقت، آتش بازی و حملات انفجاری متناوب ناشی از خشم.
برخی از این اختلالات، از قبیل اختلالات انفجاری متناوب، جنون سرقت، جنون ایجاد حریق، قمار اجباری و وسواس کندن مو، شروع مشابهی دارند و پیشرفت آنها نیز همسان است. معمولا قبل از شروع این اختلالات فرد احساس افزایش تنش و یا تحریک می کند. در طول انجام این فعالیت ها فرد لذت می برد و یا احساس تسکین خواهد کرد، اما پس از آن ممکن است خود را سرزنش کرده و احساس گناه و پشیمانی کند.
این افراد فعالیت های خود را گاهی با برنامه انجام می دهند و گاهی هیچ برنامه ای برای انجام آن ندارند و فوری و آگاهانه کار خود را می کنند. به هرحال بسیاری از آنها به شدت به خاطر این اختلال آزار می بینند و کنترل خود را بر روی زندگی خود از دست می دهند.
تفاوت این اختلال با اختلالات مشابه چیست؟
سایر اختلالات نیز ممکن است شامل کنترل محرک ها باشند، اما ویژگی اصلی آنها این نیست. به عنوان مثال افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) یا جنون بایپولار هم ممکن است در کنترل محرک ها مشکل داشته باشند، اما این مشکل اصلی مبتلایان به این اختلالات نیست.
برخی متخصصان اختلالات کنترل تکانه را به عنوان زیر گروه های دیگری از شرایطی مانند اختلالات اضطراب یا وسواس جبری می دانند. برخی داروها برای درمان افسردگی و اضطراب، در درمان این بیماری نیز موفق عمل کرده اند، به ویژه ضد افسردگی هایی که به عنوان مهار کننده های باز جذب سروتونین مطرح می شوند. این نشان می دهد که سروتونین در بروز این اختلالات نقش مهمی دارند.
چه عاملی باعث بروز اختلالات کنترل تکانه می شود؟
دانشمندان دقیقا نمی دانند چه چیزی باعث بروز این اختلالات می شود. اما عوامل زیادی در بروز این اختلالات نقش دارند، از جمله فاکتورهای فیزیکی یا بیولوژیکی، روانی یا عاطفی و فرهنگی یا اجتماعی. دانشمندان گمان می کنند که ساختارهای خاص مغز – مانند سیستم لیمبیک، وابسته به ساختارهای احساسات و عاطفه و لوب فرانتال، بخشی از قشر مغز که مربوط به توابع برنامه ریزی و کنترل تکانه می شود – بر روی اختلال کنترل تکانه تاثیر می گذارند.
هورمون های مربوط به پرخاشگری و خشونت، مانند تستوسترون، نیز می توانند نقش مهمی در بروز این اختلال داشته باشند؛ به عنوان مثال محققان دریافته اند که زنان بیشتر به اختلالات دارای تهاجم کمتر، مانند کندن مو و جنون سرقت، مبتلا می شوند، در حالیکه مردان بیشتر مستعد ابتلا به جنون ایجاد حریق و اختلال انفجاری متناوب هستند.
به علاوه تحقیقات نوعی ارتباط بین اختلالات تشنجی خاص و رفتارهای تکانشی خشونت آمیز را نشان داده اند. این بررسی ها همچنین نشان داده اند که افرادی که در خانواده خود سابقه اختلال کنترل تکانه را دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
نگارنده: سمیه محمدی
[divider]
کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا
اگه دوست داشتید ستاره بدید!
گروه پزشکان جایروس (آلومینا) حاصل بزرگترین کار گروهی فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان در ایران
شاید دیگر کمتر کسی اطلاع نداشته باشد که در مجموعه بزرگ پزشکان جایروس بهترین فوق تخصص های مغز و اعصاب و اعصاب و روان و برترین فارغ التحصیلان آمریکا،اسپانیا و آلمان حضور دارند و خدمات مغزواعصاب و روان که در این مجموعه ارائه می شود با کیفیت ترین در تمام ایران است!
نقطه قوت مجموعه پزشکان جایروس نه لوستر های زیباست و نه تزییات راهرو! بلکه پزشکان و روانشناسان قوی است، کادر درمانی جایروس در تمام کشور بی نظیر است
ما از سال 1388 آغاز کردیم و اکنون گروه پزشکان جایروس با معرفی برترین کادر درمانی در مناطق مختلف تهران و شهرستان های مختلف کشور حضور دارند و در رفع مشکلات جسمی در حیطه های مغز و اعصاب و روان و ارتوپدی و توانبخشی و مشکلات روانپزشکی بزرگسالان و کودکان به شما مردم عزیز خدمت رسانی می کنند.