مراحل درمان خیانت

01/04 1394

بر سر دو راهی : حفظ زندگی یا طلاق؟!

زن و شوهر پس از افشای خیانت، 3 مرحله درمان را در پیش خواهند داشت:1. گردباد عاطفی2. دست و پنجه نرم کردن با مسئله3. بازسازی رابطهدر مرحله گردباد عاطفی که بلافاصله پس از افشای خیانت است، همسران دچار بی نظمی عاطفی و جسمانی می شوند و درمانگر در این مرحله سعی دارد که نشانه ها را که شامل اضطراب ، افسردگی، خشم و افکار وسواسی است، بهبود بخشد.

بعد از اینکه هیجان های منفی زوج تخفیف یافت، مرحله دوم درمان خیانت که شامل تصمیم گیری درباره ماندن (حفظ ازدواج) یا رفتن (طلاق) است، شروع می شود. هنگامی که همسر زخم خورده و همسر پیمان شکن به پیوند دوباره می اندیشند، با تردیدها و نگرانی هایی کلنجار می روند که فشار خرد کننده ای بر آنها وارد می سازد . در این مقاله برای کمک به تصمیم گیری آگاهانه و سنجیده در مورد حفظ ازدواج یا طلاق ، نگرانی ها و ترس های شایع همسران پس از افشای خیانت بررسی می شود:

1 آیا پس از خیانت، دوباره می توان به زندگی زناشویی برگشت؟
برای پاسخ به این پرسش، باید زندگی تان را در مجموع قضاوت کنید. استحکام رشته پیوندتان در نخستین سال های ازدواج ، پیش آگاهی امیدوار کننده ای درباره اینده تان است. اگر پایه اول را محکم بنا کرده باشید و در سال های نخست ازدواج در کنار هم احساس عشق می کردید، خوشحال بودید و دیدگاه مثبت نسبت به اینده داشتید. برای ادامه رابطه جای امیدواری است. اما اگر رابطه ای آشفته و پر تنش داشته اید، پس امروز هم جای امیدواری نیست. اما یادتان باشد وقتی به گذشته می نگرید ، واقع بین باشید و غیرمنصفانه و کینه ورزانه ، خاطرات را مرور نکنید. گاهی همسر پیمان شکن برای توجیه خیانت خود، عمداً خاطرات بد گذشته را به یاد می اورد و همسر زخم خورده برای نجات زندگی خود، خاطرات خوب گذشته را دستاویز قرار می دهد . درست است که خوشبختی گذشته هیچ تضمینی برای سعادت آینده نیست، اما می تواند نوید بخش باشد.

2 چطور می توان دوباره اعتماد کرد ؟ از کجا معلوم که خیانت دوباره تکرار نشود؟

هیچ پاسخ قطعی برای این پرسش وجود ندارد، اما با در نظر گرفتن چند نکته، شاید بتوان پاسخی نسبی برای آن یافت. اگر همسر پیمان شکن فقط یک بار اشتباه کرده در مقایسه با فردی که سابقه کج روی و دروغ گویی دارد متفاوت است. کسی که سابقه طولانی از دروغ و فریبکاری دارد و از این بابت احساس گناه نمی کند، احتمال بیشتری وجود دارد که الگوی خیانت را تکرار کند. البته این بدان معنا نیست که اگر فردی فقط یک بار خیانت کرده ، می توان آن را ندیده گرفت یا صرفاً داشتن یک رابطه فرا زناشویی به معنای عدم تکرار ان در آینده است. اما اعتماد به همسری که سابقه ای از دروغ گویی و فریبکاری دارد، بسیار مشکل است.بررسی نگرش زیربنایی همسر پیمان شکن، در پاسخ به این پرسش و ساختن اعتماد دوباره، نقش بسزایی دارد. اگر او فردی است که با مسائل ارزشی و اخلاقی به طور اتفاقی برخورد می کند و نگرش سهیل گیرانه ای به قید و بندها دارد، امکان وقوع دوباره خیانت وجود دارد. افرادی که با چنین باورهایی: «مگر انسان چندبار به دنیا می آید که خوش نباشد!» یا «اگر همسرم بویی نبرد اشکالی ندارد و صدمه ای به کسی نمی خورد!» و یا «من نیازهایم را با این رابطه ارضا می کنم تا بتوانم به خانواده ام بیشتر رسیدگی کنم» و از همه بدتر اینکه «همه این کار را می کنند!» اعتماد مجدد به آنها کار عاقلانه ای نیست.همچنین اگر همسر پیمان شکن، نیازهای خود را نمی شناسد یا در مورد آنها صحبت نمی کند و نیازهایش را سرکوب می کند؛ دیگری را مسئول تنهایی و احساس بد خود می داند، و انتظار دارد که همسرش نیازهای او را حدس بزند و براورده سازد، به سمت فرد دیگر راحت تر گرایش پیدا می کند. برای اعتماد دوباره به چنین همسری، لازم است که با هم صادق باشید و با صراحت در مورد نیازهایتان گفت و گو کنید.نکته دیگری که می تواند برقراری اعتماد را تسهیل سازد، تمایل همسر پیمان شکن به کشف علت خیانت و قبول مسئولیت در برابر آن است. اگر همسر پیمان به لطمه های عاطفی که وارده کرده اعتراف می کند، برای آزردگی روحی همسرش اظهار ندامت می کند و در پی دلجویی است، اعتماد دوباره به او راحت تر است. اگر یکی از همسران یا هر دوی آنان سعی دارند با سکوت در کنار هم بمانند و هرگز به این فکر نکنند که چرا چنین رابطه ای برقرار شد یا برای جلوگیری از بروز مجدد آن چه کار باید کرد، رابطه از نو به بن بست خواهد رسید و اعتماد کردن سخت خواهد شد.

3 آیا این ازدواج از ابتدا درست بوده است؟ آیا اکنون می توان تغییر کرد؟
اگر بر این باورید که شما و همسرتان از اول نباید ازدواج می کردید و اکنون نیز نمی توانید تغییر کنید؛ این احتمال است که به اتمام رابطه تان فکر کنید. اما بهتر است این فرصت را به یکدیگر بدهید، زیرا ممکن است باور شما اشتباه باشد. برای این کار باید هر دو نفر تغییرانی را که در طرف مقابل لازم می بینید ، به دور از حس جنگ طلبی و تهدید و اتمام حجت برای یکدیگر مطرح کنید ، همین طور سعی کنید درخواست خود مبنی بر تغییر همسرتان را به طور قابل فهم و مشخص بیان کنید. فقط یادتان باشد که این تغییرات باید منضفانه، دست یافتنی و معقول باشند. بیشتر افراد خیلی خوب می دانند که همسرشان چه تغییراتی لازم دارد، اما در مورد خودشان این گونه نیست. به دور از موضع دفاعی ، هر دو به تغییرات مورد نظر همسرتان فکر کنید، آیا از پس آن بر می ایید؟ یا فقط برای جلب رضایت او می خواهید تغییر کنید؟ آیا چیزی که همسرتان از شما می خواهد که تصحیح کنید، از دیگران هم شنیده اید؟ آیا آن تاثیر گرفته از دوران کودکی شما نیست ؟ آیا تغییرات باعث رشد شخصیتی شما می شود یا آن را خدشه دار می سازد؟ پاسخ منصفانه به این پرسش ها می تواند نگرانی شما را در مورد توانایی تغییر کردن برطرف سازد.

4 تغییرات تا چه حدی می تواند عمیق و پایدار باشد؟
غالبا دیده شده که پس از افشای خیانت، چه همسر زخم خورده و چه همسر پیمان شکن ، ناگهانی و داوطلبانه ، رفتارشان را تغییر می دهند، در حالی که شاید پیش از این واقعه ، هر کدام عاجزانه خواهان تغییر رفتار طرف مقابل بودند، اما پاسخی دریافت نمی کردند . این تغییرات ممکن است هر دو را به وحشت بیندازد . همسر زخم خورده با خود می گوید «اینها همگی برای فریب من است ، باز که خیالم راحت شد دوباره خیانت می کنی» و نگرانی همسر پیمان شکن هم این است که «تو تغییر کردی که من دست از معشوقم بردارم و برگردم، پس از مدتی روزگارم را سیاه خواهی کرد و زندگی از روز اول هم بدتر خواهد شد .» برای پایان دادن به این نگرانی ، اگر دیدید که همسرتان تلاش می کند تا در جهت ایجاد تغییرات قدم بردارد، بهتر است بدبینی را کنار بگذارید و به او فرصت دهید . زمان ، سنگ محک انسان است، اما اگر او مایل نیست تغییر کند و نمی تواند سرقولش بایستد، دست بردارید و چاره ای دیگر بیندیشید.

5 آیا همسرم مرا به خاطر خودم می خواهد یا به خاطر شرایط جانبی مانند مسائل مالی، بچه ها یا ترس از آبروریزی به زندگی با من ادامه می دهد؟
به هیچ طریقی نمی توان میزان دخالت عواملی را که همسران را به یکدیگر جذب می کند تعیین کرد. حتی همان اوایل آشنایی هم، دو نفر صرفاً به خاطر یکدیگر به طرف هم کشیده نمی شوند. پشتوانه مالی و عاطفی ، برخورداری از آسایش، وجود فرزندان ، ارضای نیازهای در کنار دوست داشتن ، همگی از ارکان جدایی ناپذیر یک رابطه هستند. پس اگر در محیط خانواده احساس آرامش و خوشختی می کنید، دیگر چه اهمیتی دارد که دیگران برای چیزهای دیگری غیر از وجود خودتان، چیزهایی که به نفع زندگی مشترک است، به شما بها بدهند؟ پس وقتی قرار شد زندگی را از نو بسازید ، به این نکته توجه کنید که زندگی زناشویی شما از هزاران تار و پود مختلف به هم بافته شده است، به طوری که نمی توان شخص شما را از ملحقات پیرامونی آن جدا کرد. توجه به این نکته الزامی است که اگر بدون حل کردن اختلاف نظرها و بدون بررسی علت خیانت، فقط و فقط به خاطر بچه ها ، مسائل مالی یا از روی احساس گناه، ترس و وظیفه به زندگی ادامه دهید، در درازمدت باز هم به بن بست خواهید رسید. برای اینکه دوست داشتن همسرتان را محک بزنید ، لازم است رنج و عذاب درونی خود را برای او بیان کنید و اجازه بدهید که همسرتان به شما کمک کند . اگر او به ناراحتی شما اهمیت می دهد و سهم واقعی خود را در ایجاد مشکل می پذیرد ، می توانید به رابطه تان امیدوار باشید.

6 پرسش همیشگی همسر پیمان شکن این است که چگونه از رابطه فرازناشویی (معشوقم) چشم پوشی کنم؟

درست است که رابطه با معشوق شما را به وجد در آورده و به او وابسته شده اید، اما بعدها با رنگ باختن شور عشق و سربرآوردن اختلافات، درخواهید یافت که شما به علت ناتوانی حل مشکلاتتان به شیوه درست و نیز مشکلات شخصیتی ، به سوی این رابطه کشیده شده اید . پس حتی اگر هنوز احساساتتان به معشوق باقی است از او فاصله بگیرید و به همسرتان نزدیک شوید، زیرا توفان رابطه فرازناشویی باعث می شود که از احساسات خود نسبت به همسرتان چیزی نفهمید.احساسات و ترس های زیاد دیگری در پشت دیوار زلزله زده زندگی زناشویی مبتلا به خیانت وجود دارد، که اگر قرار به بازسازی آن باشد، باید با انها رویارو شد. تمامی زن و شوهران آسیب دیده از خیانت زناشویی که به طور موفقیت آمیزی به زندگی برگشته اند، فرآیند ایجاد اعتماد و بخشش را با احساس تردید و ترس و ناتوانی شروع کرده اند، و آنچه باعث موفقیت آنها شده است، کنار گذاشتن احساسات منفی و ایجاد احساسات مثبت، تغییر و مسئولیت پذیری دو جانبه بوده است. بازسازی یک رابطه پس از افشای خیانت، کار ساده ای نیست ، اما ویران کردن آن هم کمکی به شما نخواهد کرد

در مقاله بعدی چگونگی بازسازی رابطه، اعتمادسازی و برقراری صمیمیت از دست رفته را به تفصیل توضیح خواهیم داد.

آزاده امینی ها، دانشجوی دکترای مشاوره خانواده