چگونه حساس نباشیم

از خودت بپرس که چقدر برای درک زیبایی ها، لمس انعطاف و نرمی ها، تفکیک ناراستی ها از درستی ها حساس هستی؟

 برای تقویت حساسیت، ضعف هایتان را آشکار کنید.

سلام بر احساسات تو، حال وهوای حست چطور است؟ آفتابی است یا ابری؟ نرم است یا سخت؟ گرم است یا سرد؟ نزدیک است یا دور؟ اصلا بگو که چقدر حساسی؟ و خودت را هم اینک در ترازوی هشیاری ات بسنج، دم و بازدمت را حس کن و ببین هر نفسی که فرومیدهی، چه حسی را به تو منتقل میکند و درهربازدمت چه حسی را به اطرافت منتشر می کنی؟ به این دقت کن که چقدر نسبت به ثانیه های در حال عبور به حوادث پیرامونت و نیز نسبت به زمینی که هم اینک روی ان ایستاده ای یا راه میروی، حساسی؟ چقدر نسبت به تاثیری که می توانی در عالم بگذاری و یا به حفظ هماهنگی و هارمونی بودنت درکنار نتهای دیگر افرینش حساسی؟

از خودت بپرس که چقدر برای درک زیبایی ها، لمس انعطاف و نرمی ها، تفکیک ناراستی ها از درستی ها حساس هستی؟ چقدر به توصیه ها، اندرزها و نقدهایی که می شنوی، حساسی؟ و حرف حساب را چندبار باید به تو گفت؟ چقدر به بالاتررفتن سطح شعور و فرهنگ و آگاهی در جامعه کمک می کنی؟ چقدر به زوایای تازه ای که هرروز درارتباطات ما خلق و گسترش می یابند، توجه داری؟

پاسخ به تمامی این پرسشها میزان حساسیت تو را مشخص میکند و درواقع تعیین میزان حساسیت، معین کننده شان مادر هستی است. درواقع حساسیت من و تو اشرافیت انسانی ما را رقم میزند و هرچه میزان حساسیت ما بیشتر باشد، یعنی ما از حواس خود هشیارانه بهره برده ایم و روحیه ای سالم و توانا داریم. یادمان باشد هرچه حواس ما بیشتر به کار گرفته شود، توانایی ما در جذب مخاطب و تاثیرگذاری ما بر محیطی که در آن زندگی می کنیم، بیشتر بوده و دریافت های ما عمیق ترو خلاقیت ما فعال تر خواهد بود. حساسیت می تواند با توجه و تمرکزمان تقویت شود و همراه با خویشتن داری، شخصیتی بسیار نافذ، محترم و موثر از ما بسازد.

درحقیقت انسانهای حساس مراقبند برخی اعمال را که موجب زوال حساسیتشان می شود، انجام ندهند؛ مثلا برخی واژه ها و جملات را به کار نبرند؛ زیرا به کارگیری برخی جملات موجب فرسایش اقتدار حسی شان می شود. به عبارت دیگر همان گونه که برخی کلمات، جملات و اعمال ما حساسیت برانگیزو هوشمندانه هستند و موجب تقویت حواس ما می شوند، برخی دیگر از واژه ها حساسیت زدایی میکنند و موجب کندی و رخوت در حواس هشیارما می شوند و به مرور در ناخودآگاه ما نفوذ می کنند و موجب خفتگی احساسات و شعور حسی ما می شوند؛ مثلا واکنش هایی از این دست که می گوید: «به من چه؟» دربرابر کسی که میل دارد ما را نسبت به موضوعی هشیارکند یا جمله معروف: «فرقی نمی کنه» دربرابر کسانی که مایلند نظر ما را در مورد مطالب یا سوژه ای بپرسند، یا جمله «من این مدلی ام؛ عوض نمی شم» دربرابر کسانی که نقدی بر رفتارما دارند، جمله هایی هستند که موجب ضایع شدن شعور عاطفی ما می شوند.

حتی برزبان آوردن واژه های خنثی نیز می تواند بار منفی داشته باشد؛ مانند وقتی که کسی حالتان را جویا می شود و شما میگویید: «بد نیستم» درحالی که می توانید بگویید: «خوبم.» همچنین استفاده از جمله های بدون حس، مثل «حوصله ندارم»، «خسته ام» و نیزجملات نا آشکار عصبی مانند: «همینی که هست!» «حالا می گی چی کار کنیم» و ... که از همان دورتسلسل باطل، ریشه گرفته اند و فاقد شعورحسی و عواطف انسانی اند، می توانند فاز مثبت مخاطبتان را به فازمنفی مبدل کنند.

حالا اگر میخواهید شعور عواطف جامعه ای را بسنجید، به زبان محاوره آن جامعه توجه کنید؛ چون زبان محاوره هر جامعه، انعکاس و بازتاب کنش های افراد جامعه است که معدل عواطف درونی بخشی از مردم را برای یک تحلیلگر عیان می کند. وقتی حساسیت در جامعه نازل باشد، اولین نمودش بی تحرکی و کاهلی افراد آن جامعه بوده، دومین نشانه عدم طراوت و شادابی و سرزندگی میان افراد آن، به خصوص قشر جوان، است و سومین نشانه هم بی انگیزگی در خلق پرسش خواهد بود؛ همچنین چهارمین نشانه را می توان فقدان گذشت و روحیه همیاری و تعاون و پنجمین نشانه را هم بی تفاوتی و سردی در روابط اجتماعی دانست و مجموعه تمام این مواردی که گفته شد، سرآغاز خشونت، عدم حساسیت و افت شخصیت والای انسانی خواهد بود که لازم است آموزگاران تربیت معنوی جامعه از همان دوران طفولیت به کودکان آموزش بدهند که چگونه حساس باشند و چطور نقش خود را به عنوان یک انسان سالارو هوشمند ایفا کنند.

برای تقویت حساسیت توصیه میشود در ابتدا از جملاتی که درباره خطرات سمی بودنشان نوشتیم، به شدت بپرهیزید. نکته بعدی اینکه از اطرافیانتان بخواهید به شما بگویند که آیا در رفتار شما نکته ای هست که موجب آزارشان شود؟تمرین دوم: به سلایق عزیزان خود احترام بگذارید و تفاوت هایشان را بپذیرید و حتی دوستشان بدارید. اگر شما طرفدار یک تیم فوتبال هستید و همسریا فرزندتان حامی تیم دیگری هستند، به خاطر تحکم و استبداد عاطفی به تیم محبوب آنها اهانت نکنید و مراقب واکنش هایتان باشید. اگر هنرمند با شخصیت سیاسی مورد علاقه تان برای دیگری محبوب نبود، هتک حرمت نکنید و با احساسات یکدیگردرنهایت احترام برخورد کنید. به ادیان مختلف با احترام بنگرید و حرمت شکنی نکنید؛ مبادا حساسیت هایمان چنان ضایع شود که به توهین و توبیخ عقاید هم مبتلا شویم.

برای تقویت حساسیتمان به موسیقی گوش کنیم. در مکانهایی که ارباب رجوع دارند، شنیدن نوای آرام می تواند حساسیت ما را بیدار کند. غذاهایمان را قبل از صرف کردن، تزئین کنیم تا چشمها از دیدن آنچه میل می کنیم، بهره مند شوند. با لحن شمرده و با صدایی نه خیلی آهسته و نه خیلی بلند و گوش خراش، سخن بگوییم. مناسبتها را به یاد بسپاریم. کافی است در تقویم هرسالتان روزهای مبارک و میلادها را به خودتان یادآوری کنید و درنهایت تاثیر نیکو و فرح بخشش را ببینید.

برای تقویت حساسیت با خودتان عهد ببندید ضعف هایتان را شکار کنید و مراقب باشید یک تذکری که به شما داده می شود، به دو یا سه بار تذکرمنتج نشود؛ زیرا وقتی یک نکته بارها به شما تذکر داده شود، تاثیری نخواهد داشت و درضمن برای عزت نفستان بسیار مخاطره آمیز است. برای حساس ترشدن حتما نیایش کنید. دقایقی را صبح زود یا شبها که آرام ترید، با خداوند راز و نیاز کنید. سپاسگزاری از نعمات الهی و حتی تشکرکردن از محبت های عزیزانمان نیز تاثیرش از همین جنس است. در نیایش هایتان به یاد اورید چه کسانی هستند که به بخشش شما نیاز دارند، انها را ببخشید تا روحتان تلطیف شود؛ سپس به یاد آورید شما باید از چه کسانی طلب عفو کنید؛ پس با شهامت این کار را انجام دهید.

از زیباییها، توانمندیها و مهارتهای اطرافیان قدردانی و ستایش کنید. به طبیعت پیام بدهید که متوجه هستید، چشم هایتان می بینند و گوشی هایتان می شنوند؛ پس جمال الهی را می ستایند و پند و اندرزها را پاس میدارند؛ حتی شامه تان می تواند ببوید و حس کند، پس مراقبید که خوشبو باشید. حس لامسه تان هم بیدار است؛ پس لطافت را به زبری ترجیح میدهید و به این تناسب ظریف سخن میگویید، لطیف می نگرید و ملایم نقد می کنید و با نرم رفتارکرد نتان مراقبید نت روان شما در این ارکستر جهانی از میزان عواطف انسانی اش خارج نخواند و همسو با ملودی انسانیت سرود صلح و یگانگی بسراید. یک یادداشت از طرف من روی آینه ات نصب کن و هربار که آن را می خوانی، به همه نتهای موزون هستی وصل شو. بنویس: «حساس شو» تا این پیام را روح بخواند و بدان عمل کند.

منبع: لحظه نما