ایات قران در مورد حسادت
نویسنده : نادر | زمان انتشار : 05 تیر 1398 ساعت 12:45
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از لرستان، حسد یکی از زشتترین و قبیحترین خصلتهایی است که در هر جامعهای دیده میشود. عدهای همه چیز را برای خود میخواهند از آسایش و یا پیشرفت دیگران ناراحت میشوند. خودخوری میکنند و رنج خود را بهصورت آزار دادن، بدگویی و کارشکنی کردن ابراز میکنند. به جای اینکه بکوشند تا خودشان هم پیشرفت داشته باشند، میکوشند تا دیگران را ساقط کنند و از ارزش بیندازند، این واکنش همان حسد است که خصلتی ناپسند و نکوهیده است.
کار حسد ممکن است به جایی برسد که حتی برای زوال نعمت از شخص، خود را به آب و آتش زده و او را نابود کند. چنانچه نمونهاش در داستانها و تاریخ معروف است. در نکوهش حسد همین بس که نخستین قتلی که در جهان واقع شد از ناحیه قابیل نسبت به برادرش هابیل بود که بر اثر انگیزه حسد چنین اتفاقی افتاد.
نشانههای حسد
فرد حسود خودخواه است و همه چیز را تنها برای خود میخواهد.کم ظرفیت و زبون است وگرنه در برابر مقام یا پیشرفت یا امتیازاتی که دیگران بهدست میآورند، خود را اینچنین نمیبازد.
فرد حسود کوردل و کوتهبین است و به همین دلیل دیگران را نمیبیند، فکر نمیکند که دیگران هم حقی دارند و باید به جایی برسند. متجاوز است و حاضر است به طرف ضربه بزند و حیثیت و آسایش او را به خطر بیندازد تا به خیال خود عقده و کمبودی را که در خود مییابد بگشاید.پ
حسادت از دیدگاه روایات
در مذمت حسادت روایات فراوانی وجود دارد و طبق فرمایشات امام باقر(ع) عامل قطع رزق و روزی بیان شده، همچنین، امام صادق(ع) آنرا عامل بدبختی دنیا و آخرت دانسته است و در جایی دیگر فرمود: حسد ایمان را از بین میبرد همانطور که آتش هیزم را».همچنین امام علی(ع) فرموده است: حسود هیچگاه بزرگوار نمیشود.
پیامبر اکرم(ص) در این باره میفرماید :«خداوند به موسی بن عمران فرمود: مبادا بر مردم حسد بری، درباره آنچه من به آنها دادهام از فضل خودم. چشمانت را بهدنبال آن دراز مکن و دل خود را بهدنبال آن روانه مساز، زیرا آنکه حسد برد نعمت مرا بد داشته و از آن قسمتی که میان بندههایم کردم، جلو گرفته و هر که چنین باشد من از او نیستم او هم از من نیست».
امام جعفر صادق(ع) نیز در رابطه با حسد فرموده است: «اصول الکُفر ثَلاثَه؛ الحرص و الاستکبار و الحسد؛ اساس کفر سه چیز است؛ حرص، تکبر و حسد». همچنین، حضرت امام علی(ع) در این رابطه فرموده است: «بخیلان و حسودان لایق مصاحبت و همنشینی نیستند و همین در وصف حاسدان بس است که حق تعالی فرموده است: «وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ؛ و از شر [هر] حسود آنگاه که حسد ورزد»، (فلق/5)، پس از شر حاسدان و بخیلان پناه به رب جلیل بریم و بخل نکنیم و حسد بر کسی نبریم که اول گناهی که در آسمان و زمین کرده شد، حسد و بخل بود که شیطان در آسمان به آدم(ع) حسد برد و به لعنت خدا گرفتار شد».
دیدگاه قرآن در رابطه با حسادت
در برخی آیات قرآن مانند آیه 5 سوره فلق، آیه 19 سوره بقره، آیه 59 سوره نساء، آیه 120 سوره آلعمران و در آیه 32 سوره نساء به حسادت اشاره شده است.
خداوند متعال در آیه پنجم سوره مبارکه فلق فرموده است: «وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ؛ و از شر [هر] حسود آنگاه که حسد ورزد» و نیز در آیه 19 سوره بقره آمده است: «أَوْ کَصَیِّبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِیهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ یَجْعَلُونَ أَصْابِعَهُمْ فِی آذَانِهِم مِّنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ واللّهُ مُحِیطٌ بِالْکافِرِینَ؛ یا چون [کسانىکه در معرض] رگبارى از آسمان که در آن تاریکیها و رعد و برقى است [قرار گرفتهاند] از [نهیب] آذرخش [و] بیم مرگ سر انگشتان خود را در گوشهایشان نهند ولى خدا بر کافران احاطه دارد».
همچنین در آیه 59 سوره نساء در رابطه با حسادت امده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا؛ اى کسانىکه ایمان آوردهاید خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید پس هرگاه در امرى [دینى] اختلاف نظر یافتید اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید این بهتر و نیکفرجامتر است».
در آیه 120 سوره آلعمران آمده است: «إِن تَمْسَسْکُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْکُمْ سَیِّئَةٌ یَفْرَحُواْ بِهَا وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ لاَ یَضُرُّکُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئًا إِنَّ اللّهَ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطٌ؛ اگر به شما خوشى رسد آنان را بدحال مىکند و اگر به شما گزندى رسد بدان شاد مىشوند و اگر صبر کنید و پرهیزگارى نمایید نیرنگشان هیچ زیانى به شما نمىرساند یقیناً خداوند به آنچه مىکنند احاطه دارد».
همچنین در آیه 32 سوره نساء در رابطه با حسادت آمده است: «وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاء نَصِیبٌ مِّمَّا اکْتَسَبْنَ وَاسْأَلُواْ اللّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللّهَ کَانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا؛ و زنهار آنچه را خداوند به [سبب] آن بعضى از شما را بر بعضى [دیگر] برترى داده آرزو مکنید براى مردان از آنچه [به اختیار] کسب کردهاند بهرهاى است و براى زنان [نیز] از آنچه [به اختیار] کسب کردهاند بهرهاى است و از فضل خدا درخواست کنید که خدا به هر چیزى داناست».
همچنین خداوند در آیه پنجم سوره یوسف میفرماید: «قَالَ یَا بُنَیَّ لاَ تَقْصُصْ رُؤْیَاکَ عَلَى إِخْوَتِکَ فَیَکِیدُواْ لَکَ کَیْدًا إِنَّ الشَّیْطَانَ لِلإِنسَانِ عَدُوٌّ مُّبِینٌ؛ [یعقوب] گفت اى پسرک من خوابت را براى برادرانت حکایت مکن که براى تو نیرنگى مىاندیشند زیرا شیطان براى آدمى دشمنى آشکار است» به حسادت اشاره دارد.
اظهار شادمانی از گناه، گناهان صغیره را به کبیره تبدیل میکند
حجتالاسلام اصغر دانشی، رئیس عقیدتی ـ سیاسی نیروی انتظامی لرستان در گفتوگو با خبرنگار ایکنا لرستان، در رابطه با حسادت افزود: گناهان به دو دسته صغیره و کبیره تبدیل میشوند در برخی موارد گناهان صغیره به کبیره تبدیل میشود مثل اظهار شادمانی از گناه.
وی ادامه داد: برخی از گناهان کلیدی هستند یعنی در محرمات و معاصی دیگری را نیز به روی انسان میگشایند بهعبارت دیگر گناهان کلیدی گناهان دیگری را بهدنبال خود میآورند بهطور مثال حسادت را میتوان یک گناه کلیدی دانست زیرا انسان را به گناهان دیگری مانند غیبت، تهمت، بخل و ... نیز سوق میدهد.
حجتالاسلام دانشی بیان کرد: بین غبطه و حسادت تفاوت ظریفی وجود دارد، انسان حسود آرزوی زوال نعمتهایی را دارد که خداوند به سایر بندگانش بخشیده ولی غبطه به این معنی است که انسان آرزوی داشتن نعمتی که سایر بندگان خدا از آن بهرهمند هستند را داشته باشد بدون هیچگونه بدخواهی برای دیگران.
غیبت و بدگویی؛ از علایم حسادت
رئیس عقیدتی نیروی انتظامی لرستان در رابطه با علایم حسد بیان کرد: فرد حسود پشت سر کسی که به او حسد میورزد غیبت و بدگویی میکند ولی وقتی حضور دارد به تملق و چاپلوسی میپردازد، در وقت گرفتاری او را شماتت میکند واز بیچارگی او خوشحال میشود.
دانشی عنوان کرد: بهمنظور پیشگیری از رواج حسادت در جامعه باید روحانیان قبل از پرداختن به مسائل اعتقادی، مطالبی در رابطه با اخلاقیات مطرح کنند زیرا این بیماری اخلاقی اگر درمان نشود تبعات جبرانناپذیری برای فرد و جامعه بههمراه میآورد.
رئیس عقیدتی نیروی انتظامی لرستان اظهار کرد: معمولاً حسادت از خباثت باطن و کوری دل، نشئت میگیرد؛ کمااینکه امام صادق(ع) فرمود حسادت ثمره تاریکی قلب است. همچنین گاهی به دلایل دیگری مانند دشمنی بین افراد، حب ریاست، بخل، خدپسندی و خودبرتربینی، تبعیض، احساس حسادت میان افراد شکل میگیرد.
دانشی ادامه داد: والدین باید از تبعیض قائل شدن میان فرزندان خود که انگیزه حسادت را در آنها قوی میکند اجتناب کنند حتی رؤسای ادارات نیز نباید میان کارمندان تبعیض قائل شوند؛ کمااینکه علت بسیاری از جرم و جنایتها مانند قتل هابیل به دست قبیل و خیانت برادران یوسف در اثر همین حسادت بوده است.
وی در پایان گفت: آدم حسود نسبت به نعمتهای خداوند معترض است؛ لذا خداوند هم از او بیزار است زیرا او بهدنبال نابودی سرمایههای خود در اجتماع است؛ لذا لازم است این بیماری قبل از اینکه به مرز ناعلاجی برسد، درمان شود.